GAZÝANTEP AKKENT CAMÝ ÝNÞAATI ÝSKELE GÖÇÜÐÜ TMMOB HEYETÝ TEKNÝK RAPORU

14 Kasým 2019 tarihinde, Gaziantep Þahinbey ilçesinde Akkent Camisi inþaat çalýþmalarý için kurulan iskelenin çökmesi sonucu hayatýný kaybeden inþaat mühendisi Korkut Küçükcan‘ý saygýyla anýyor, yakýnlarýna baþsaðlýðý diliyoruz.

Ýþ cinayetlerinin son bulmasý için alýnmasý gereken tedbirler konusunda yetkililerin üzerine düþeni yapmasý gerektiðini bir kez daha hatýrlatarak TMMOB heyetinin bu iþ cinayetine dair teknik raporunu bilgilerinize sunuyoruz.

GAZÝANTEP AKKENT CAMÝ ÝNÞAATI ÝSKELE GÖÇÜÐÜ

TMMOB HEYETÝ TEKNÝK RAPORU

17 KASIM 2019

14 Kasým 2019 tarihinde, Gaziantep Þahinbey ilçesinde Akkent Camisi inþaat çalýþmalarý için kurulan iskelenin çökmesi sonucu inþaat mühendisi Korkut Küçükcan hayatýný kaybetmiþtir. TMMOB heyeti, 17 Kasým 2019 tarihinde cami inþaat sahasýnda teknik incelemede bulunmuþ ve tanýklarla görüþmeler gerçekleþtirmiþtir. TMMOB heyetinin tespit ettiði bulgular aþaðýdaki gibidir;

1. Akkent Camii Ýnþaatýnýn 2012 yýlýnda baþlamasýna raðmen statik projesi ve ruhsatýnýn bulunmadýðý tespit edilmiþtir. Olay yerinde yapýlan incelemede, inþaata iliþkin levhada ruhsat, proje müellifi gibi Yapý Ýþlerinde Ýþ Saðlýðý Güvenliði Yönetmeliðinde belirtilen bilgilerin olmadýðý sadece "Þahinbey Belediyesi Akkent Camii Ýnþaatý" ibaresinin bulunduðu görülmüþtür. 2012 yýlýnda yürürlükte olan Yapý Ýþlerinde Ýþ Saðlýðý Güvenliði Yönetmeliðinde de zorunlu olan bu bilgilerin (iþveren, proje sorumlusu, saðlýk güvenlik koordinatörleri ve yüklenicilere iliþkin bilgiler) olmamasý, birçok hususu boþlukta býrakmakta ve dolayýsý ile inþaatýn bir mühendislik ürünü olmadýðýný ortaya koymaktadýr.

2.Yukarýdaki bilgilere ek olarak; betonarme yüzeylerde "segragasyon" tespit edilmiþtir. Yani, betonarmeye bakýldýðýnda demir donatýnýn görülmemesi gerekirken binanýn neredeyse tamamýnda donatýlar, kolon, kemer, kuþak gibi her türlü taþýyýcý elemanda gözükmektedir.

3.Yapýda sökülmemiþ olan kalýp sistemleri incelendiðinde, kalýpta kullanýlmasý gereken malzemelerin kullanýlmadýðý, kalýp sistemlerinin denetlenmediði ve onay alýnmadan ilkel bir þekilde yapýldýðý tespit edilmiþtir.

4.Cami inþaatýna 2016 yýlýnda ara verilmiþ ve inþaatta kubbe imalatý henüz tamamlanmamýþ olduðundan yapý içerisindeki, iskele, kalýp, donatý gibi yapý malzemeler ortam koþullarýna açýk þekilde býrakýlmýþtýr. Ýnþaata yeniden baþlamak için gereken planlama ve fizibilite çalýþmalarý sýrasýnda bu malzemelerin durumlarý hiçbir þekilde kontrol edilmemiþ ve yapýya giriþ çýkýþlar da kýsýtlanmamýþtýr.

5.Çöken iskele, 50-60 metre yükseklikte ahþap iskeledir. Yaklaþýk olarak 3.000 metre kare alana oturmaktadýr. Ahþap olarak kullanýlan malzeme kavaktan mamul olup, her kesitte malzemenin kullanýldýðý, iskele dikmelerinin 5-10 cm`lik 5X10 parçalarla çivilenerek tutturulmaya çalýþýldýðý, iskelenin ankrajlarýnýn seyrek olarak bað telleri ile yapýldýðý görülmüþtür. Ýskelenin statik hesabý ve projesi de bulunmamaktadýr. Bu koþullarda iptidai olarak kurulup yýllarca ortam koþullarýna maruz býrakýlan ahþap iskelenin çökmesi hiç de þaþýrtýcý deðildir.

6.50-60 metre yüksekliðindeki iskeleler ahþap iskele olamaz. Bunun yanýnda 13.50 metrenin altýnda kullanýlabilecek olan ahþap iskele malzemesinin TS EN 12811-2 standardýna uygun olmasý þarttýr. Adý geçen iskele standardýnda ahþap malzeme gerekleri ENV 1995-1 -1 ( Eurocode 5 :Design of timber structures- Part1-1: General- Common rules and rules for buildings) standardýný saðlamalýdýr. Ýskelede kullanýlan kavaklar kesinlikle bu nitelikte deðildir.

7.Ýskelenin, betonarme yükünü de taþýyacak þekilde bir yük iskelesi olarak planlandýðý bilgisi edinilmiþtir. Çöken iskelenin iþ iskelesi olarak dahi kullanýlamayacaðý görülmekte iken inþaatýn sürdürülmesi durumunda inþaat yüklerinin de iskeleye taþýttýrýlmaya çalýþýlmasý çoklu ölümlerle sonuçlanacak daha büyük bir faciaya da yol açabilirdi.

8.34 saat süren arama-kurtarma çalýþmalarý, Ýstanbul Kartal`da çöken Yeþilyurt Apartmanýnýn çalýþmalarýnda da görüldüðü gibi kriz ve acil durum yönetiminde hazýrlýksýz olunduðunu, kurtarýlabilecek insanlarýn ekip, ekipman, bilgi ve koordinasyon yetersizliði ile yitirildiðini bir kez daha göstermiþtir.

9.Yapýlarýn projelendirilmesinden bitirilmesine kadar olan her aþamasýnýn mühendislik bilimine uygun olarak sürdürülmesi, mühendislik hizmetlerinin de meslek odalarýnca denetlenmesi gerektiði halde, gerekli olan bu denetim mekanizmalarý ortadan kaldýrýlmaktadýr.

Heyetimizce yapýlan teknik inceleme ve olay görgü tanýk ifadeleri ile hazýrlanan bu raporu kamuoyunun dikkatine sunuyoruz.

Yukarýda sýraladýðýmýz tespitler cami inþaatýnýn bir mühendislik ürünü olmadýðýný göstermektedir. Gerekli mühendislik hizmeti alýnmayan yapýlarda iþ cinayetlerinin yaþanmasý kaçýnýlmazdýr. Cami inþaatý da bütün yapýlar gibi bilim ve teknik esaslara, uyulmasý zorunlu olan mevzuata göre yapýlmasý gereken bir yapýdýr. Bilimsel teknik esaslara ve ilgili yasalara uyulmadan yapýlan iþlemler Gaziantep örneðinde olduðu gibi can kayýplarýna yol açmaktadýr.

Ýþ kazalarý "kader" deðildir. Ýþ kazalarýný, meslek hastalýklarýný "iþin doðal bir sonucu" olarak görülmesi, yeni iþ cinayetlerine davetiye çýkarmaktadýr. Saðlýklý ve güvenlikli bir ortamda çalýþmak her çalýþanýn hakkýdýr. Ýþçi saðlýðý ve iþ güvenliðinin saðlanmasý öncelikle devletin ve iþverenin görevidir.

Kamu kurumu niteliðinde bir meslek kuruluþu olmanýn sorumluluk ve bilinciyle, iþ cinayetlerinin önlenebilir olduðunu bir kez daha kamuoyunun dikkatine sunuyoruz.